نکاتی برای بهبود فوری درد سیاتیک
نکاتی برای بهبود فوری درد سیاتیک
سیاتیک در لغت به معنای درد در ناحیه پشت پا می‌باشد. اگر الگوی اعصاب سیاتیکی را دیده باشید(در بخش بعد به تصویر کشیده‌ایم)، این اعصاب از پشت کمر تا پاها کشیده شده‌اند. دردهای سیاتیکی نیز در اثر به دام‌انداختن اعصاب سیاتیک در ناحیه کمر رخ می‌دهند. درد سیاتیک در انتهای این اعصاب شکل می‌گیرد و خود را به شکل کمردرد و فتق در ناحیه ستون فقرات نشان می‌دهند.
دردهای سیاتیکی می‌تواند بسار تحریک‌کننده اعصاب قسمت و ناتوان‌کننده باشند. دردی که از پاها شروع و تا نواحی میانی کمر کشیده می‌شود. این درد معمولا در یک طرف کمر بشدت حس می‌شود و انگار فرد از یک طرف درحال شکستن است. از جمله اثرات درد سیاتیکی، ضعف، بی‌حسی، حالت سوزنی شدن ستون فقرات و همچنین مشکل فراوان در هنگام راه‌رفتن می‌باشد.
به طور معمول سیاتیک، با خم شدن، بلند کردن اجسام، عطسه و سرفه بدتر می‌شود. سیاتیک یک مشکل رایج برای کارگران و کارمندان کم تحرک اداری است و خصوصاً در دوران بارداری شیوع دارد.
درد سیاتیک واقعا ناراحت‌کننده و دردناک است اما بسیار کم دیده‌شده که پس از درمان، مدت زیادی همراه فرد بماند. بیشتر این دردها به دلیل التهاب و فشار روی اعصاب به وجود آمده که پس از درمان و بهبود به طور کامل از بین می‌رود. در این مقاله به طورکامل به مبحث درمان دردهای سیاتیکی می‌پردازیم و سعی داریم تا اطلاعات کافی در این مورد را با شما به اشتراک قرار دهیم.
معرفی درد سیاتیک
برخی از اهداف فیزیوتراپی
- باعث کاهش درد می‌گردد.
- عضلات تضعیف شده را تقویت می‌کند.
- تنش و اضطراب را کاهش می‌دهد.
- باعث می‌شود فرد بتواند دوباره مثل گذشته راه برود.
مطلب پیشنهادی: فیزیوتراپی و تاثیر آن در کنترل و درمان بیماری نقرس
دلایل به وجود آورنده دردهای سیاتیکی
همانطور که در قسمت فوق بیان شد اعصاب سیاتیک، بزرگترین رشته عصب در بدن است. این اعصاب از ابتدای ستون فقرات شروع و تا امتداد ران و زانوها ادامه دارد. درد سیاتیک معمولا به دلیل فشرده‌شدن اعصاب درهنگام خروج از ستون فقرات ایجاد می‌شوند. البته گاهی نیز به دلیل آسیب وارد شده به اعصاب سیاتیک، این اعصاب به شدت تحریک شده و شروع به ایجاد درد می‌کند.
در برخی از جوانان و بزرگسالان، بدحالت گرفتن ستون فقرات و فشار به دیسک، این درد را به وجود می‌آورد. در افراد مسن هم، تغییر در شکل ستون فقرات به دلیل شرایطی مانند آرتروز، ممکن است باعث تحریک و ایجاد درد شود. فشار بر روی اعصاب سیاتیک می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد از جمله؛
- نشستن و راه رفتن بدفرم
- تنگ شدن کانال نخاع که این عامل هم به مرور و براثر فشار از بالای ستون فقرات رخ می‌دهد.
- اخلال به وجود آمدن در نظم مهره‌های ستون فقرات
- فتق دیسک کمر
- پارگی دیسک کمر
- چاقی
- پوشیدن کفش پاشنه بلند
- نشستن طولانی مدت
- ایستادن طولانی مدت
- استفاده از تشک نامناسب
- بلندکردن مداوم اجسام سنگین
- پوکی استخوان
تشخیص درد سیاتیک
برخی از نشانه ها وجود دارد که فرد می‌تواند احتمال دهد که درد کمر، مربوط به سیاتیک است. از جمله؛
- به وجود آمدن تومور و برآمدگی در بین مهره‌ها
- اسپاسم و گرفتگی در ناحیه کمر
اما برای تشخیص دقیق‌تر و درست باید حتما به فیزیوتراپ مراجعه کرد تا به طور دقیق، دلیل کمردرد مشخص شود. در صورت تشخیص نادرست ممکن است ناحیه‌ای دیگر از بدن دچار آسیب شود و به قولی اومدیم ابروشو درست کنیم زدیم چِشمِش رو کور کردیم.
- اشعه ایکس: در این روش با استفاده از پرتوهای نامرئی انرژی الکترومغناطیسی، تصاویری از بافت‌های داخلی بدن، استخوان‌ها و اندام‌ها بر روی فیلم تهیه می‌شود.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): در این روش با استفاده از ترکیب مگنت‌های بزرگ، فرکانس‌های رادیویی و یک دستگاه کامپیوتر، تصاویر دقیق و حاوی جزئیات از اندام‌ها و ساختارهای داخلی بدن تهیه می‌شوند.
علائم اورژانسی سیاتیک
گاهی پیش می‌آید که برخی از علائم درد سیاتیک به شدت تشدید پیدا می‌کند و برای درمان آن باید فورا به پزشک مراجعه کرد. این دردها باید توسط جراحی بهبود پیدا کند.
- ضعف ناگهانی در یک پا و یا جفت پاها به طوری که فرد توان راه‌رفتن نداشته باشد.
- دچار شدن به بی اختیاری ادراری و نقص در کنترل مثانه
این دو موارد از جمله مواردی است که بیمار پس از مواجه باید فورا به مرکز فوریت‌های پزشکی مراجعه کند.
مطلب پیشنهادی: آشنایی با انواع سردرد میگرن – علائم و درمان
درمان دردهای سیاتیکی
از آنجا که دردهای سیاتیکی از فشار برروی مهره‌ها به وجود می‌آید، اولین درمان، از بین‌بردن این فشارهاست. تجربه نشان داده است که درهنگام به وجوآمدن بیماری، لحظات بسیار سرنوشت‌ساز هستند. پس از به وجود آمدن و تشخیص درد سیاتیک، فورا زیرنظر یک فیزیوتراپ ماهر قرار بگیرد. درصورت طولانی شدن و درمان ناقص، دردهای سیاتیکی را تشدید، و دوران نقاحت را طولانی می‌کند.
استراحت مطلق ۳ روزه در شروع درد توصیه می‌گردد. اما نباید دوره استراحت خیلی طولانی شود زیرا استراحت مانع از ریکاوری و برگشت سریع بیمار به زندگی روزمره می‌گردد. به هرحال افراد مبتلا به سیاتیک باید برای یک دوره طولانی از انجام فعالیت‌های شدید و سنگین و یا طولانی مدت خودداری کنند و فقط فعالیت‌های سبک را انجام دهند.
ورزش های بهبود سیاتیک
در ابتدا از شما می‌خواهیم که بدون مشاوره و نظر پزشک فیزیوتراپ، از انجام هرگونه ورزش و تحرک اضافه بپرهیزید. حتی حرفه‌ای‌ترین ورزشکاران هم زیر نظر یک پزشک به انجام حرکات ورزشی می‌پردازند.
- زانو به سینه
- به پشت روی یک تشک سفت بخوابید.
- با زانوی چپ یا راست خود شروع کنید و با استفاده از دستان خود، زانوی خم شده را به آرامی به سمت سینه بکشید.
- ۱۰ ال ۱۵ ثانیه در این حالت بمانید و تکان نخورید.
- این‌بار حرکت را با زانوی مخالف تکرار کنید.
- حرکت‌ها را ۵ تا ۷ بار تکرار نمایید.
- سپس این حرکات را با دو دست و دو پا انجام دهید.
- ۱۰ ثانیه در این حالت بمانید.
- حرکت را با هر دو زانو ۳ تا ۵ بار تکرار کنید.
- یک دست / یک پا
- با قرار گرفتن در حالت چهار دست و پا شروع کنید.
- عضلات شکم خود را منقبض کنید تا کمر صاف و صاف باشد.
- یک پا را به سمت بالا پشت سر خود بلند کرده و از بیرون صاف کنید.
- ۳ تا ۵ ثانیه در این حالت بمانید.
- حرکت را در سمت مخالف خود تکرار کنید.
هنگامی که می توانید این تمرین را ۱۰ بار با درد قابل تحمل انجام دهید، می توانید حرکت بازو را به کشش پا اضافه کنید:
- بازو (سمت مخالف از پا) را به سمت بالا و بیرون در جلوی بدن خود کش دهید.
- ۳ تا ۵ ثانیه در این حالت بمانید.
- در طرف مقابل تکرار کنید.
- این حرکات تمرینی را تا ۱۰ بار انجام دهید.
برای دیدن حرکات تمرینی بیشتر، به همراه نحوه صحیح انجام دادن هرفعالیت، لطفا فیلترشکن خود را روشن نمایید، صفحه را دوباره بارگذاری کرده و فیلم زیر را مشاهده نمایید.
مطلب پیشنهادی: فیزیوتراپی گودی کمر برای تسکین درد و تقویت کمر
روش‌های بهبود درد سیاتیک در خانه
- در درمان خانگی سیاتیک به نظر می‌رسد کشش عضلات و استراحت جایگاه ویژه ای دارد.
- از ماساژ درمانی‌های مرتب بهره ببرید.
- برای راحتی و کاهش درد از کمپرس‌های آب گرم استفاده کنید.
- پرهیز از ایستادن طولانی مدت و نشستن در یک مکان مشخص.
- ورزش کردن به طور مرتب و منظم در هفته.
- کشش آرام ستون فقرات و همسترینگ.
- شنا کردن.
- استفاده از روش های لیفتینگ.
- استفاده از تشک‌های طبی و استاندارد.
طول درمان سیاتیک
طول درمان دردهای سیاتیکی باتوجه به شرایط فرد متفاوت است. حداقل زمانی که برای درمان سیاتیک درنظر می‌گیرند، ۱۲هفته است.
داروی بهبود دهنده درد سیاتیک
داروهای استامینوفن، بروفن و ناپروکسن که جزء داروهای ضدالتهاب هستند، بسیار می‌توانند به درمان سیاتیک کمک کند. گرفتگی ماهچه‌ها در درد سیاتیک هم امری معمول است و مصرف داروهای شل کننده عضلات مانند باکلفن می‌تواند مفید واقع گردد. گاهی باتجویز پزشک لازم است برای بهبود و کاهش درد از داروهای قوی‌تر مانند مورفین استفاده شود.
مصرف داروهای ضدافسردگی و ضد تشنج در دوزهای پایین نیز برای استفاده منعی ندارد. در هنگام درمان دردهای سیاتیکی آمپول متاکاربامول ممکن است کمی کمک‌کننده باشد ولی قرص آن اثر چندانی در سیاتیک ندارد.
چه کسانی در معرض ابتلا به دردهای سیاتیکی هستند؟
خانم‌های باردار به دلیل فشار زیاد رحم به کمر و دیسک در معرض مبتلا شدن به درد سیاتیک هستند.
همچنین افرادی که مدام در حال راه‌رفتن و یا نشستن دراز مدت هستند،.در معرض خطر سیاتیک می‌باشند.
افرادی که بین سنین ۴۰ تا ۵۰ هستند، استعداد زیادی در برابر مبتلا شدن به دردهای سیاتیکی دارند.
دردهای سیاتیکی چه مدت طول می‌کشد؟
معمولا دردهای سیاتیکی، جزء دردهای ماندگار نیستند. این دردها معمولا با سوزن‌سوزن شدن کمر شروع می‌شود و پس از درمان مناسب، بازهم تاکید میکنم درمان صحیح و مناسب، حداکثر ۸ تا ۱۲ هفته همراه فرد است. پس از این مدت درد به طور کامل از بین می‌رود.
پزشکان متخصص در این زمان، بیمار را زیر نظر دارند، در صورت عدم بهبود از روش‌های دیگر همانند جراحی استفاده می‌کنند.
مطلب پیشنهادی: لیست فیزیوتراپی های غرب تهران
درمان قطعی درد سیاتیک با طب سنتی
- استفاده از دمنوش‌های گل‌گاوزبان و عرقیجات نعنا، از جمله راهکارهای بهبود درد سیاتیک هستند.
- شیره انگور و مغز گردو را در وعده صبحانه خود جادهید.
- داشتن پیاده‌روی صبحگاهی بسیار می‌تواند کمک کننده باشد.
- از استفاده گوشت گوساله، ماست، دوغ و حبوبات با طبع سرد بپرهیزید که مصرف آنها باعث افزایش شدت درد سیاتیک می‌شود.
- زردچوبه، دارچین و عسل را به برنامه غذایی خود بیافزایید.
- مصرف جوشانده سیاهدانه یا پودر شده آن که با عسل مخلوط شده باشد به صورت خوراکی طی دوره ای دو ماهه بسیار مفید است.
- استفاده از کمپرس‌های آب گرم و سرد به همراه ماساژ موضع با روغن زیتون به همراه زنجبیل رنده شده، در بهبود درد موثر است.